Phát triển mô hình cô đỡ ở miền núi là cần thiết để xóa những bản “trắng” về chăm sóc sức khỏe sinh sản, giúp phụ nữ tiếp cận được dịch vụ sinh nở an toàn. Tuy nhiên, những vướng mắc trong chế độ, chính sách đang là rào cản lớn đối với việc phát triển mô hình cô đỡ thôn bản hiện nay. Mường Chà (Điện Biên) là huyện miền núi, có hơn 80% đồng bào dân tộc thiểu số, dân cư sống rải rác, giao thông đi lại khó khăn. Cùng với đó, nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế nên việc người dân được tiếp cận với các dịch vụ y tế - chăm sóc sức khoẻ sinh sản gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục những khó khăn này, từ năm 2009 đến nay, được sự hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu quốc gia, Quỹ Dân số Liên hợp quốc, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc, Tổ chức Y tế thế giới... huyện Mường Chà đã tập trung đào tạo kiến thức cấp cứu sản nhi cho đội ngũ y tế thôn bản vùng sâu, vùng xa đặc biệt khó khăn.
Sau gần hai năm triển khai, đến nay, mô hình “Cô đỡ thôn bản” đã rất thành công với việc thực hiện hiệu quả các hoạt động: làm mẹ an toàn, can thiệp, tư vấn, nâng cao chất lượng CSSKSS, chăm sóc sơ sinh, phát hiện và chuyển tuyến kịp thời cho thai phụ có nguy cơ tai biến sản khoa.
Theo báo cáo của Trung tâm Y tế huyện Mường Chà, trong 2 năm thực hiện dự án tại 4 xã (Mường Tùng, Ma Thì Hồ, Hừa Ngài, Na Sang), 24 cô đỡ thôn bản đã hoạt động tích cực, đạt hiệu quả, phù hợp với địa bàn miền núi khó khăn... 93% số thai phụ được cô đỡ thôn bản thăm thai tư vấn, 60% thai phụ được chăm sóc sau đẻ. Đặc biệt, tại các xã này không còn xảy ra hiện tượng tai biến sản khoa, tử vong mẹ, con.
Theo đánh giá của các chuyên gia, mô hình này là giải pháp phù hợp trong công tác CSSKSS ở địa bàn đặc thù như miền núi, đi lại khó khăn, khắc phục được tồn tại rào cản về tập tục, tâm lý sinh tại gia đình của đồng bào dân tộc thiểu số.
Tuy nhiên, qua tìm hiểu thực tế thì tính lâu dài, bền vững của mô hình này cần được quan tâm. Bởi ngoài mức hỗ trợ 50 nghìn đồng/tháng từ chương trình, các cô đỡ không nhận được một khoản thu nhập nào khác. Mức thù lao quá thấp, công việc vất vả, đi lại khó khăn … là những bất cập khiến mô hình cô đỡ thôn bản thiếu tính bền vững.
Chị Trần Thị Hằng – Đội trưởng Đội bảo vệ SKBMTE-KHHGĐ huyện Mường Chà cho biết, việc đào tạo cô đỡ cũng đang gặp không ít khó khăn. Điều kiện để tuyển các cô đỡ phải là người địa phương, đã có gia đình và trình độ văn hóa từ lớp 5 trở lên. Tuy nhiên, với những phụ nữ đã có gia đình thì thường chồng không cho đi. Còn đối tượng 14, 15 tuổi đang đi học thì nhút nhát, xấu hổ. Mặt khác, hầu hết các em muốn đi học cao hơn. Hơn nữa, do phụ cấp thấp quá nên gia đình nhiều em không cho đi.
Chính vì thế, chỉ tiêu Mường Chà được giao đào tạo 20 cô đỡ 1 lớp, nhưng lớp đầu tiên cả huyện chỉ tuyển được 10 người. Để đạt chỉ tiêu, huyện phải lấy đến đối tượng trẻ hơn, thậm chí phải lấy xuống đến trình độ lớp 2.
Theo các chuyên gia, trong thời gian tới, để mô hình này được duy trì và phát triển bền vững và nhân rộng ở các vùng, miền khó khăn, các cơ quan chức năng cần rà soát chuẩn hóa Chương trình, nội dung, tài liệu đào tạo, đồng thời sửa đổi, bổ sung chế độ, chính sách để cô đỡ thôn bản được chính thức công nhận là nhân viên y tế, giúp họ được hưởng phụ cấp và chế độ đãi ngộ như nhân viên y tế thôn bản đang được hưởng./.
Thanh Hoàn
(Theo: ĐCSVN)
[TT: H.T.N]
|
)
Bản in
Gửi tin qua E-mail
Gửi phản hồi
DB điện thoại nội bộ
Thư viện điện tử